Canh Chua Vietnamees vissoep recept

Makkelijk en snel beproefd recept om Vietnamese vissoep te maken, zodat je goedkoop zal genieten van een lekkere kom soep die ieder kan maken.

Wat kunnen wilde bloemen en Vietnamezen ons leren over gezonder eten en over gezondere voeding? Je leest het hieronder, maar eerst even wat meer info over het bruisende, dagdagelijkse leven in het mooie Vietnam zelf.

Vietnam’s Mekong delta

De Mekong rivier stroomt van de Tibetaanse hoogvlakten en bereikt de zee via talloze zijtakken in de lage landen van zuidwest Vietnam: deze delta voorziet in het dagdagelijkse leven van bijna 20 miljoen Vietnamezen.

Inderdaad: zowel het water als de rijke aarde liggen aan de basis van de helft van de jaarlijkse Vietnamese rijstproductie (Vietnam staat met India en Thailand aan de wereldtop van de rijstuitvoerende landen), een overvloed aan fruit, vis (meer dan de helft van de landelijke Vietnamese vangst) en garnalen.

Een boot is hier belangrijker dan een auto. Denk Duitsland waar “rijden” vertaald wordt door “fahren”, varen ook hier de Vietnamezen per boot op zoek naar dagelijkse verse ingrediënten op de drijvende riviermarkten:

Elke morgen opnieuw vind je op die bootmarkten wat er die dag gevangen, geoogst of geplukt werd. Wat te koop is, wordt uitgehangen aan hoge bamboestokken: je hoeft niet te kunnen lezen zoals in een normale supermarkt… je ziet gewoon wat er te koop is. En zoals op elke markt zijn er ook:

• snacks zoals banh mi (Vietnamese gevulde sandwich) of hu tieu (rijstnoedelsoep) en
• drankjes zoals ca phe sua da (Vietnamese ijs koffie).

Eetbare bloemen voor gezondere spijsvertering

Dat bloemen niet alleen mooi zijn om naar te kijken, maar dat je ze ook kan opeten, is iets wat ze in de lage landen van Vietnam duidelijk meer doen dan bij ons in de Lage Landen.

Nochtans zal jij ook al eens eetbare viooltjes of mooie purper bloempjes van de bieslook in een salade terugvinden, of de verse bloemen van de Oost-Indische kers of genieten van gefrituurde bloemen van de courgette.

En je kent alvast artisjokbodems: dat is het onderste van de bloem van de artisjok. Trouwens bloemkool en broccoli en bloemkool – zoals het woord al zegt – zijn onvolgroeide bloemen.

Over paarse bloemen van bieslook gesproken: van de meeste tuinkruiden kan je ook de bloemen eten. Leuk wanneer bijvoorbeeld je basilicumplant begint door te schieten: gewoon de bloemen mee in het gerecht verwerken.

Gelukkig komt er bij ons in De Lage Landen hoe langer hoe meer opnieuw belangstelling in de vergeten groenten en in al wat eetbaar plus gratis uit de natuur kan geplukt worden. (Houdt het gezond: pluk niet naast een drukke autoweg of berm waar pesticiden gespoten worden, makkelijkst uit je eigen biologische tuin).

Wil je een langere eetbare bloemen lijst, laat dan een reactie, alvast enkele voorbeeldjes die je zeker kent maar misschien nog nooit hebt geproefd:

• afrikaantjes (“stinkers”: best mooi in een sla maar wel een uitgesproken smaak)
• appelbloesem
• begonia’s (pepersmaak voor extra pit in salade)
• bergamot (ingredient van Earl Grey thee)
• citroenverbena
• fuchsia (belletjesplant)
• gekroonde ganzenbloem (oosterse keuken)
• gladiool
• hibiscus (lichtzure smaak, in thee)
• blauwe bloemen van komkommerkruid
• lavendel (op de gril)
• lonicera (de bessen zijn giftig!)
• madeliefje
• paardebloem (bitter)
• bloem van rabarber
• rozenblaadjes
• seringen
• vlierbloesem
• vlijtig liesje (in het beste geval radijssmaak)

In Vietnam leven ze nog dichter bij de natuur dan in Nederland en België, wat zichtbaar wordt in allerhande Vietnamese gerechten met seizoensgebonden, natuurlijke ingrediënten.

Zo worden ook courgettebloemen in Vietnam gegeten maar anders geserveerd: eerst gedroogd na het plukken, dan pas gefrituurd en daarna gevuld met gekookt gehakt van varkensvlees, garnaal en inktvis: bong bi nhoi thit.

En er zijn uiteraard andere eetbare bloemen die inheems zijn aan Vietnam…

Canh Chua: Vietnamese zuur (zoete) soep

De Mekong delta is daarom ook niet bekend voor de pho bo of pho ga noedelsoepen, maar voor seizoensgebonden, gekookte eenpansgerechten (beter gezegd “1 pot” gerechten) met ingrediënten uit de regio zoals:

• lau mam, gemaakt op basis van gezouten vis of
• het gerecht hieronder: canh chua: een zuur(-zoete) soep boordevol seizoens-zeevruchten (katvis, paling, slangkopvis, garnalen…), seizoens-groenten en kruiden (tamarinde, ananas, tomaten, okra, olifantenoor, sojascheuten, citruskruid ngo om); klassiek geserveerd met jasmijn rijst of rijstnoedels. Wie paleo of Voedselzandloper volgt, vervangt rijstnoedels met shirataki noedels van de konjac yam.

Van september tot november bloeit in de Mekong delta de bong dien dien: gele bloemen van een peulvruchtenstruik die bloeit naast de rivier. De smaak is ietwat bitter en voor wie kruidengeneeskunde volgt, of zo nu en dan een kruidenthee drinkt voor de betere spijsvertering: die weet dat bittere drankjes de spijsvertering bevorderen.

Het is dan ook zeer jammer dat net de spijsverteringbevorderende bittere smaken meer en meer uit onze groenten worden weggeteeld (denk maar aan witloof dat lang niet meer zo bitter smaakt als toen ik nog een kind was… zo een 40 tal jaar geleden, en het zogenaamde “onkruid” paardebloem is volstrekt eetbaar – zij het serieus bitter). Gal – uit onze eigenste galblaas – is niet voor niets bitter en uitermate belangrijk voor een goede spijsvertering.

Dus wie echt paleo wil leven: ga ook eens op zoek naar eetbare wilde planten en fruit waar nog een bitter smaakje in zit.

Terug naar de gele bong dien dien bloempjes in Vietnam, zoals in de foto onderaan: tijdens hun bloeiperiode zijn ook de cá linh visjes in overvloed in de Mekong delta aanwezig.  Deze visjes worden in bloem gefrituurd of gaan met de bloempjes mee in de canh chua vissoep:

Vietnamese-Australische TV chef Luke Nguyen uit zijn kookprogramma Luke Nguyen’s Vietnam, meer specifiek uit de episode Ho Chi Minh City (Saigon), maakt canh chua met authentieke Vietnamese ingrediënten volgens onderstaand recept (alvast leuk om inspiratie op te doen, moest je sommige ingrediënten niet kunnen vinden):

• 60 gram tamarinde pulp
• 1.5 liter water
• naar smaak (2 eetlepels) vissaus
• 120 gram in stukjes gesneden, rijpe ananas
• 500 tal gram vis filet, in stukjes van 1.5 cm gesneden
• 2 rijpe tomaten, in halve maan schijfjes gesneden
• 60 gram bac ha (olifantoorstengels): gepeld en in schijfjes gesneden
• 60 gram schuin gesneden okra’s
  (een leuk weetje: okra zaadjes kan je roosteren en gebruiken als koffievervanger)
• 60 gram sojascheuten
• Voor de garnering:
• 1 bosje ngò om (rijstveld kruid), fijngesneden
• 1 bosje ngò gai (Vietnamese koriander), fijngesneden
• 1/2 theelepel gebakken sjalot (ook kant en klaar te koop in de Aziatische winkel)
• 1/2 theelepel gebakken knoflook
• 1 fijngesneden rood chilipepertje
• gestoomde jasmijn rijst of rijstnoedels (dus niet paleo en niet Voedselzandloper)

1. Week de tamarindepulp in een kopje heet water. Kneed met je handen en pers de vloeistof door een zeef.
2. Meng het tamarindezuur met het water, de vissaus, en ananas in een kleipot en breng aan de kook.
3. Voeg dan de visstukjes toe, breng opnieuw aan de kook en schuim indien nodig af.
4. Voeg dan de tomaten, olifantoor, okra en sojascheuten toe en breng opnieuw aan de kook.
5. Garneer en serveer.

Vietnamese zure vissoep maken : Canh Chua Ca

De talenknobbels onder jullie zullen al ontdekt hebben dat wanneer canh chua vertaald wordt met zure soep, ca vertaald naar vis.

Soep maken is verder geen exacte wetenschap! Wie geen Vietnamese ingrediënten ter beschikking heeft, kan alvast aan de slag met onderstaand recept:

• tamarinde pasta kan je vervangen met limoensap (smaakt uiteraard anders, maar evenzeer lekker)
• stengel van olifantenoor kan je vervangen met bleekselderstengel (smaakt uiteraard anders, en selder zal de smaken van de soep niet zo opslorpen).

Je meeste waar-voor-je-geld keuze, is te vertrekken met de kop van een grote vis (tonijn, zalm, steur) of vissoep maken van goedkope, kleine visjes… en allerhande groeten. Een ideale soep dus om alles wat je van de vis hebt in te verwerken. Met kleinere vis, fileer je de vis na het koken en serveer je de filets bijvoorbeeld met vissaus en chilipepertjes opgerold in Vietnamees rijstpapier.

De zure smaak van Vietnamese Canh Chua soepen komt in de eerste plaats van tamarinde, dus het loont wel de moeite om dit te vinden in een (Aziatische) supermarkt of betere kruidenier (of toko’s uiteraard). Koop alvast veel meer dan je nodig hebt: het bewaart “levenslang” en je kan het in talloze, andere oosterse gerechten verwerken! Deze lekker-zure smaak wordt gecompenseerd door de zoete smaak van ananas (moet je uiteraard een zoete ananas kopen!).

Verder is het gewoon een snelle visbouillon met seizoensgroenten, zoals bijvoorbeeld in onderstaand recept.